Verklaring van erfrecht

De verklaring van erfrecht is een document waarin een notaris voor nabestaanden vastlegt of de erflater (de overledene) een testament heeft, wie de erfgenamen zijn en wat hun rechten en verantwoordelijkheden zijn met betrekking tot de nalatenschap. Erfgenamen hebben dit document in sommige gevallen nodig voor het afwikkelen van de erfenis en moeten het dan aanvragen bij een notaris. Op deze pagina geven we u alle handige informatie over de verklaring van erfrecht. We laten u ook zien wat de tarieven voor het opstellen van de verklaring van erfrecht bij verschillende notarissen zijn. 

Wat is een verklaring van erfrecht?

Een verklaring van erfrecht is een officieel document waarin belangrijke zaken rondom de nalatenschap van de overledene staan. In deze akte is vastgelegd of de overledene een testament heeft opgesteld, wie de erfgenamen zijn, wat hun erfdeel is en of er een executeur is (iemand die de nalatenschap afwikkelt) en wie dat dan is. De verklaring van erfrecht wordt ook wel de ‘akte van erfrecht’ genoemd. Nabestaanden hebben de verklaring van erfrecht soms nodig voor het afwikkelen van de erfenis. 

Waarom een verklaring van erfrecht?

Nabestaanden hebben deze akte in sommige gevallen nodig tijdens de afwikkeling van de erfenis om toegang te krijgen tot de bankrekeningen, eigendommen en andere activa van de overledene. Deze instanties vragen u dan zelf om de verklaring van erfrecht. Vaak vragen banken, verzekeraars en pensioenfondsen om deze akte. Daarmee is bijvoorbeeld de bank er zeker van dat deze werkelijk met de erfgenaam te maken heeft en of u erfrecht heeft. Betaalt de bank uit aan de verkeerde partij, dan is de bank zelf verantwoordelijk voor de schade.

Wat staat er in een verklaring van erfrecht?

In een verklaring van erfrecht voegt een notaris belangrijke informatie samen voor de nabestaande die de verklaring aanvraagt. In een verklaring van erfrecht staat:

• of de overledene een testament heeft;
• wie de erfgenamen zijn;
• de wilsbeschikkingen van de overledene (dus wat hij of zij wil dat er met de nalatenschap gebeurt);
• of en welke huwelijkse voorwaarden er zijn opgesteld; 
• wie de nalatenschap beheert en zorgt dat die goed wordt afgewikkeld (dus wie de executeur is);
• of en wie het vruchtgebruik krijgt;
• of er sprake is van een wettelijke verdeling. 

Wanneer heeft u een verklaring van erfrecht nodig?

Bent u als partner de erfgenaam en waren u en uw partner voor de wet gehuwd (huwelijkse voorwaarden of geregistreerd partnerschap), dan heeft u geen verklaring van erfrecht nodig. Ook als er geen testament is en het saldo op de rekening van de overledene niet hoger dan een ton is, is er geen verklaring van erfrecht nodig.
In veel andere gevallen heeft u deze verklaring wél nodig. Dat is het geval als: 

• iemand anders dan de partner de erfenis afhandelt, vaak ook als u een kind bent van de overledene;
• u toegang wilt krijgen tot bankrekeningen van de overledene en u niet de wettelijke partner bent (afhankelijk hoeveel er op de bankrekening staat en wat daarover de afspraken zijn);
• als u een woning, een stuk grond of een boot erft en die door de notaris in het Kadaster wilt laten inschrijven zodat u daarna eigenaar bent;
• u inzicht wilt in verzekeringen en pensioenen en de verzekeraars en pensioenfondsen om deze verklaring vragen;
• er schuldeisers zijn en u de erfenis wilt aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving (beneficiaire aanvaarding);
• er sprake is van een buitenlands testament en/of onroerende goederen in het buitenland.

We vertellen u graag meer over wanneer u wel en geen verklaring van erfrecht nodig heeft.

Verklaring van erfrecht aanvragen

Hoe komt u aan een verklaring van erfrecht? Het aanvragen van een verklaring van erfrecht doet u als nabestaande altijd bij een notaris (dus ook niet bij de gemeente, zoals soms wordt gedacht). Spreek met de nabestaanden af wie de verklaring van erfrecht aanvraagt, zodat niet meerdere mensen dit doen.
Nadat u contact op heeft genomen met de notaris, zal deze onderzoek doen naar de erfgenamen en de omvang van de nalatenschap. Hierbij wordt gekeken naar testamenten, huwelijkse voorwaarden en andere relevante documenten. Daarvoor raadpleegt de notaris het Centraal Testamentenregister en de burgerlijke stand.
Wanneer u een verklaring van erfrecht opvraagt, kan de notaris om een aantal gegevens vragen:  

• NAW-gegevens van de erfgenamen en een eventuele gevolmachtigde;
• akte van overlijden van de erflater(kopie, aan te vragen bij de gemeente);
• trouwboekje (kopie);
• legitimatiebewijs van de erfgenamen;
• afschrift van het laatste testament van de overledene;
• en eventueel van de huwelijkse voorwaarden, geregistreerd partnerschap of samenlevingscontract.

Wat zijn de kosten van een verklaring van erfrecht?

De kosten van een verklaring van erfrecht verschillen per notaris en u kunt zelf kiezen naar welke notaris u gaat voor het aanvragen van de verklaring van erfrecht. Het is daarom verstandig de tarieven te vergelijken, zodat u de voor u beste en goedkoopste notaris kiest. De kosten voor een verklaring van erfrecht liggen tussen de € 350 en iets meer dan € 1.900 in. We vertellen u graag meer over de kosten voor de verklaring van erfrecht.

Veelgestelde vragen over de verklaring van erfrecht

Is een verklaring van erfrecht hetzelfde als een testament?Nee. Een testament wordt door de erflater opgesteld voordat die overlijdt, deze zet daarin wat zijn of haar wensen zijn voor na het overlijden. De verklaring van erfrecht wordt door een erfgenaam, vaak de partner of iemand die de erfenis van de overledene afwikkelt, aangevraagd ná het overlijden van de erflater, indien dat nodig is voor het afhandelen van de erfenis. 

Hoelang duurt het om een verklaring van erfrecht te krijgen?
Het duurt gemiddeld tussen de drie en zes weken weken om een verklaring van erfrecht aan te vragen. De tijdsduur verschilt echter per notaris. Als erfgenamen lastig te vinden zijn, kan het ook langer duren voor een notaris. 

Wie betaalt verklaring van erfrecht?
Alle kosten die zijn gemaakt om de erfenis te verdelen worden eerst betaald en gaan dus als eerst van de erfenis af. Dit geldt ook voor de factuur voor de verklaring van erfrecht. De contactpersoon in kwestie is daardoor ook verantwoordelijk voor de betaling van deze factuur.

Waarom verklaring van erfrecht nodig bij inschrijven Kadaster?
Staat er onroerend goed, zoals een woning of een stuk grond, of een boot op de naam van de overledene? Dan is het gebruikelijk om de verklaring van erfrecht in te schrijven bij het Kadaster. Dit is gratis en kan de notaris voor u doen; hier zijn vaak wel administratiekosten aan verbonden. Vanaf dat moment staat uw naam in het Kadaster in plaats van die van de overledene.

Wat is het verschil tussen een verklaring van erfrecht en een verklaring van executele?Een verklaring van erfrecht is een notariële akte die bevestigt wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. Terwijl een verklaring van executele de bevoegdheid bevestigt van een executeur om de nalatenschap af te wikkelen volgens de wensen van de overledene, zoals vastgelegd in een testament.