Bloot eigendom en vruchtgebruik woning

Stel: u bent de eigenaar van een woning, maar uw ouders wonen erin. Het huis is dan uw bloot eigendom. Uw ouders hebben het vruchtgebruik van de woning. Dit vruchtgebruik moet u altijd vastleggen bij een notaris. De notaris zorgt er dan voor dat dit wordt geregistreerd in het Kadaster. 

Betekenis bloot eigendom

Bij bloot eigendom is er een object (bijvoorbeeld een woning) waarvoor beperkt eigendomsrecht geldt. In dit geval betekent dit dat de woning in het bezit is van de eigenaar, maar dat iemand anders het recht van vruchtgebruik heeft. De partij die het recht van vruchtgebruik heeft mag het object gebruiken alsof het zijn eigendom is. 

Hoe werkt het vruchtgebruik?

U geeft uw eigendom in bruikleen, dat noemen ze vruchtgebruik. De vruchtgebruiker is de persoon die kan genieten van de ‘vruchten’ van een goed. Dit betekent niet alleen dat de vruchtgebruiker het object mag gebruiken. De vruchtgebruiker mag de woning bijvoorbeeld ook verhuren. De inkomsten van de huur gaan dan naar de vruchtgebruiker. 

Het vruchtgebruik kent niet alleen rechten, maar ook plichten. De belangrijkste plicht is de instandhoudingsplicht. De vruchtgebruiker moet het pand onderhouden en is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor herstelwerkzaamheden. Daarnaast is de vruchtgebruiker ook verantwoordelijk voor het betalen van de periodieke lasten zoals de onroerende voorheffing.

Termijn vruchtgebruik

De betrokken partijen kunnen het recht van vruchtgebruik vastleggen voor bepaalde of voor onbepaalde tijd. Het vruchtgebruik mag nooit langer dan dertig jaar duren. Er zijn verschillende manieren waarop het vruchtgebruik tot een eind kan komen, namelijk:

• de vruchtgebruiker komt te overlijden
• de termijn van het vruchtgebruik verstrijkt
• doordat de vruchtgebruiker ook eigenaar wordt, of andersom
• verjaring: de vruchtgebruiker oefen het vruchtgebruik niet uit voor minstens dertig jaar
• het object in kwestie bestaat niet meer

Verkopen of schenken van het blote eigendom

De bloot eigenaar heeft weinig zeggenschap over het gebruik van het object tijdens het vruchtgebruik, maar hij mag het blote eigendom wel verkopen of schenken. Let op: het vruchtgebruik houdt stand. De bloot eigenaar kan dus alleen het blote eigendom verkopen of schenken. Als de bloot eigenaar het volledige object wil verkopen of schenken heeft hij toestemming nodig van de vruchtgebruiker.

Het blote eigendom overdragen

In het verleden droegen ouders het blote eigendom vaak over aan de kinderen. Dit leverde dan een belastingvoordeel op. In de loop der jaren zijn er echter nieuwe wetgevingen gekomen waardoor het niet voor elk persoon belastingtechnisch een voordeel oplevert. De belangrijkste wijzigingen zijn: 

• 2001: een nieuwe wet zorgt ervoor dat de vruchtgebruiker en de eigenaar van het blote eigendom worden belast in box 3. Hierdoor is de hypotheekrente ook niet meer aftrekbaar. 
• 2010: artikel 10 van de successiewet wordt ingevoerd. De waardeaangroei wordt dan ook belast met de heffing van erfbelasting.
• 2011: artikel 10 wordt aangepast waardoor u minder erfbelasting verschuldigd bent over de waardeaangroei.

Erven van bloot eigendom

Ouders kunnen ervoor kiezen om het blote eigendom van hun woning vast te leggen in een testament. Dit betekent dat hun kind(eren) bloot eigenaar worden van de woning wanneer één van beide ouders komt te overlijden. De  nog levende ouder wordt dan de vruchtgebruiker van de woning. Dit betekent dat de langstlevende ouder in de woning kan blijven wonen. Als de langstlevende ouder ook komt te overlijden gaat het vruchtgebruik automatisch naar hun kind(eren). 

Notarissen vergelijken

Heeft u een notaris nodig voor het laten vastleggen van het vruchtgebruik? Zoek dan snel naar een notaris bij u in de buurt en vraag direct gratis offertes aan. Dit kan u honderden euro's besparen. 

Tip: erft u het blote eigendom? Dan kunt u soms uitstel van de erfbelasting aanvragen. Pas als u het vruchtgebruik ook krijgt levert het eigendom u pas iets op. Moet u dit al eerder betalen dan kan dit ervoor zorgen dat u in de financiële problemen