Beneficiair aanvaarden

Wilt u een erfenis aanvaarden maar niet opdraaien voor de schulden van de erflater? U kunt de erfenis aanvaarden zonder schulden door de erfenis beneficiair te aanvaarden. U draait dan niet op voor de schulden van de erflater. Wel bent u hiermee verplicht om de nalatenschap te vereffenen: u lost de schulden van de erflater af met de waarde van de erfenis. Blijft er na het aflossen van de schulden nog een erfenis over, dan erft u die. Door het beneficiair aanvaarden van een erfenis beschermt u uw privévermogen tegen de schulden in de nalatenschap, u draait namelijk niet op voor een eventuele restschuld. Wij vertellen u meer over beneficiair aanvaarden. U weet hierdoor wat u wel en niet mag bij beneficiair aanvaarden van een erfenis.

Erft u onroerend goed en wilt u dat op naam? Bekijk actuele notaristarieven opstellen verklaring van erfrecht

Wat is beneficiair aanvaarden?

Beneficiair aanvaarden van een erfenis betekent dat u de erfenis gedeeltelijk aanvaardt. Wanneer u een erfenis beneficiair aanvaardt dan verwerpt en accepteert u de erfenis tegelijkertijd. U accepteert de erfenis zonder schulden. Beneficiair aanvaarden heet ook wel ‘aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving’.

Wanneer beneficiair aanvaarden?

Het is mogelijk dat de overledene schulden achterlaat. Om als erfgenaam zelf niet onverwacht met deze schulden opgezadeld te worden, aanvaardt u de erfenis onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Het is verstandig om een erfenis beneficiair te aanvaarden als er schulden zijn en u niet zeker weet of deze hoger zijn dan de waarde van de erfenis.

Automatisch beneficiair aanvaarden

Als een van de erfgenamen minderjarig of onder curatele staat, vervalt de keuze om een erfenis zuiver te aanvaarden. U heeft dan alleen de keuze tussen beneficiair aanvaarden en verwerpen van de erfenis. Dit gebeurt om deze erfgenamen te beschermen tegen (nog meer) schulden. Als deze erfgenamen de erfenis drie maanden na het overlijden van de erflater niet hebben verworpen, wordt deze automatisch beneficiair aanvaard. Ook als er geen sprake is van dergelijke erfgenamen kan het gebeuren dat de keuze voor zuiver aanvaarden vervalt. Zodra een van de erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaardt, heeft de rest namelijk ook alleen de keuze tussen beneficiair aanvaarden en verwerpen.

Hoe werkt beneficiair aanvaarden?

Aanvaardt u een erfenis beneficiair, dan moet de erfenis volgens wettelijke regels worden afgewikkeld; wat inhoudt dat de executeur (als die er is) of de erfgenamen samen moeten zorgen voor het vereffenen van de nalatenschap. Oftewel: dat de waarde van de erfenis wordt gebruikt voor het aflossen van de schulden. Is er na het aflossen van de schuld(en) nog iets over? Dan erven de erfgenamen dat. Bevat de erfenis niet genoeg waarde om de schuld(en) af te lossen en blijft er een restschuld over? Dan moeten de erfgenamen ervoor zorgen dat de totale waarde van de erfenis netjes wordt verdeeld over de schuldeisers. De erfgenamen zijn niet verantwoordelijk voor de restschuld.

Beneficiair aanvaarden rechtbank

Als u een erfenis beneficiair aanvaardt, dan legt u hiervoor een verklaring af bij de rechtbank: de akte nalatenschap, wat u doet door het formulier Verklaring nalatenschap in te vullen. Dit moet gebeuren in de gemeente waar de overledene als laatst woonachtig was. U kunt dit formulier ook bij een notaris invullen, die stuurt het dan naar de rechtbank. De rechtbank schrijft de beneficiaire aanvaarding in bij het boedelregister. Het boedelregister is een openbaar register waarin gegevens over de nalatenschap zijn opgenomen. Schuldeisers kunnen het boedelregister raadplegen.

Hoe lang duurt erfenis beneficiair aanvaarden?

Hoe lang het totale proces van beneficiair aanvaarden duurt, hangt af van hoe lang het duurt voordat duidelijk is wie de erfgenamen zijn, hoe lang de erfgenamen doen over hun keuze over de erfenis en het vereffenen van de schulden. Het kan soms wel een jaar of langer duren voordat u een erfenis ontvangt. Schuldeisers mogen erfgenamen de eerste drie maanden niet verzoeken de schulden te betalen. Er is geen wettelijke termijn voor de tijd die erfgenamen mogen nemen voor het maken van een keuze over de erfenis. Wel gelden de drie maanden rondom automatisch beneficiair aanvaarden voor minderjarigen én nadat een van de erfgenamen de erfenis op deze manier heeft aanvaard.

Beneficiair aanvaarden meerdere erfgenamen

Als een van de erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaardt, dan heeft de rest van de erfgenamen de keuze tussen beneficiair aanvaarden en het verwerpen van de erfenis. Vanaf het moment dat u weet dat een erfgenaam de erfenis beneficiair heeft aanvaard, heeft u drie maanden om deze keuze te maken. U kunt de erfenis in één keer beneficiair aanvaarden voor alle meerderjarige erfgenamen, waardoor u ook maar eenmalig betaalt voor de akte nalatenschap bij de rechtbank. De erfgenamen zijn dan samen verantwoordelijk voor het verdelen van de erfenis, tenzij er een executeur is aangesteld.
Is een van de erfgenamen minderjarig of onder curatele gesteld? Dan is zuiver aanvaarden voor geen van de erfgenamen mogelijk. Beneficiair aanvaarden of het verwerpen van de erfenis zijn dan de enige opties. Hiermee worden deze meer kwestbare erfgenamen beschermd tegen schulden. Doen zij langer dan drie maanden over het maken van een keuze over de erfenis, dan wordt de erfenis standaard beneficiair aanvaard.

Beneficiair aanvaarden nadelen en voordelen

Aan beneficiair aanvaarden zitten nadelen en voordelen. Welke de boventoon voeren, hangt af van de erfenis en wat voor u belangrijk is.

Voordelen beneficiair aanvaarden

U ontvangt de erfenis maar bent niet met uw eigen vermogen aansprakelijk voor schulden van de erflater (dit is een voordeel als de schulden mogelijk hoger zijn dan de waarde van de erfenis maar u dat niet zeker weet).
Minderjarigen en mensen die onder curatele staan worden hiermee beschermd tegen (nog meer) schulden.

Nadelen beneficiair aanvaarden

U lost de schuld af van geld en bezittingen van de erflater (nadeel als u waarde hecht aan bepaalde bezittingen en deze door het vereffenen niet in uw bezit komen).
De afwikkeling van de erfenis gaat minder snel en kost meer moeite dan wanneer u de erfenis zuiver aanvaardt (volledig, dus ook met eventuele schulden). U betaalt griffiekosten voor de akte van nalatenschap die u verplicht moet laten opstellen bij de rechtbank.
U loopt het risico meer moeite te doen voor ‘niets’ (het verwerpen van de erfenis had u moeite bespaard).
U mag niets van de bezittingen hebben totdat zeker is dat alle schulden zijn afgelost.
Als u de vereffeningsprocedure niet goed doorloopt, bestaat de kans dat u alsnog opdraait voor de schulden van de erflater.

Beneficiair aanvaarden kosten

Voor het beneficiair aanvaarden van een erfenis betaalt u kosten voor de akte van nalatenschap en de verklaring die u hiervoor aflegt. U betaalt daarvoor € 160 aan griffierecht. Gaat u naar een notaris voor advies of het doorsturen van de akte van nalatenschap, dan zijn daar ook kosten aan verbonden. Is er sprake van meerdere erfgenamen, dan kunnen jullie de erfenis ook in één keer beneficiair aanvaarden. Jullie betalen de griffierechten dan maar één keer en niet per persoon. Als u een laag inkomen en weinig spaargeld heeft, dan hoeft u de kosten bij de rechtbank niet te betalen. Wel moet u dit kunnen aantonen met een recente toevoeging (rechtsbijstand) of een inkomensverklaring van de Raad van Rechtsbijstand.

Beneficiair aanvaarden Belastingdienst

Als u een erfenis beneficiair aanvaardt, is het niet nodig om dit te melden bij de Belastingdienst. Alleen als de Belastingdienst om een verklaring vraagt, moet u deze opsturen. Wel moet u een verklaring afleggen bij de rechtbank als u de erfenis beneficiair aanvaardt.

Notaris en beneficiair aanvaarden

U bent niet verplicht om een notaris te bezoeken voor het beneficiair aanvaarden van de erfenis. Wel kan het verstandig zijn om een notaris te raadplegen voor het maken van uw keuze. Rondom de erfenis kunt u ook te maken krijgen met een verklaring van erfrecht. Bij ons vergelijkt u de notaristarieven voor het opstellen van deze erfrechtverklaring. Bekijk notaristarieven verklaring van erfrecht »