Erfrecht: hoe werkt het erfrecht?

Erfrecht bepaalt wie de erfgenamen zijn en hoeveel zij ieder erven. Erfrecht betekent letterlijk het recht om te erven. Het erfrecht is opgenomen in het burgerlijk wetboek. De wet bepaalt dus de verdeling van spullen, geld en schulden wanneer er geen testament is.

Of iemand volgens de wet erfgenaam is, hangt af van de relatie tot de overledene. De bepaling van de erfgenamen gaat via vier lagen:

• Partner en kinderen (met afstammelingen)
• Ouders, broes en zussen (met afstammelingen) 
• Grootouders met hun kinderen, tantes, nichten, neven, ooms 
• Overgrootouders (met afstammelingen)

Met een testament kan van het wettelijk erfrecht worden afgeweken. Dit testament wordt bij de notaris opgemaakt en hierin worden erfgenamen aangewezen en regelt men de nalatenschap. 

De notaris schrijft het door u ondertekende testament in bij het Centraal Testamenten Register. Zo wordt geregistreerd dat u een testament hebt gemaakt, op welke datum en bij welke notaris. De inhoud komt hier niet in te staan en blijft vertrouwelijk. Nadat u bent overleden, kunnen erfgenamen een verklaring van erfrecht opvragen bij de notaris. Daarin staat dan onder andere vermeld dat u een testament heeft opgesteld.

Erfrecht en erfgenamen

Wanneer u niets vastlegt zijn bloedverwanten diegenen die erven. Dat zijn uw kinderen, ouders, broers, zussen, grootouders en kleinkinderen. Als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft dan is ook uw partner een erfgenaam.

Kinderen en de erfenis   

Heeft u kinderen? Dan hebben zij recht op een deel van de erfenis. De wettelijke verdeling bepaalt dat de erfenis naar de langstlevende echtgenoot of geregistreerd partner gaat. De kinderen hebben echter recht op een deel hiervan, alleen niet direct. Ze krijgen een vordering in geld, ter grootte van hun erfdeel. Dit bedrag is pas opeisbaar als beide ouders zijn overleden.
Het erfrecht zorgt er zo voor dat de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner financieel beter verzorgd achterblijft en dat de kinderen beperkt blijven.
Een stiefkind erft normaal gesproken niet van een stiefouder. De stiefouder kan het stiefkind natuurlijk wel in zijn of haar testament tot erfgenaam benoemen.

Onterving kinderen

Er kunnen verschillende redenen zijn waarom ouders hun kinderen onterven.  De kinderen kunnen echter altijd hun legitieme portie opeisen. Wanneer er twee kinderen zijn, dan heeft ieder van de kinderen recht op 1/4 deel van het vermogen. Kinderen moeten de legitieme portie binnen vijf jaar opeisen.

Erfbelasting

Erfbelasting is de belasting die moet worden betaald over een erfenis van de overledene. Een erfenis bestaat uit alle bezittingen én schulden die de overledene achterlaat. De erfbelasting wordt berekend over de waarde van alle bezittingen minus de schulden van de overledene op het moment van overlijden.

En hoeveel erfbelasting moet betaald worden? Als erfgenaam wilt u dat graag weten, en ook of er mogelijkheden zijn om bepaalde kosten af te trekken. Als erflater kunt u ook al rekening houden met de wetgeving door uw testament zo op te stellen dat uw erfgenamen zo min mogelijk belasting hoeven te betalen.

Duur van de afwikkeling  

Hoe langer het duurt om de erfenis af te wikkelen, hoe hoger de notariskosten zijn. U bent al snel langer dan een jaar bezig met dit proces. Als de nalatenschap ingewikkeld is of als de erfgenamen het niet eens kunnen worden, kan de afwikkeling zelfs meerdere jaren in beslag nemen.

Erfrecht en de notaris

Wilt u zelf bepalen wie er van u erft? Stel dan een testament op bij de notaris. Bespaar op uw notariskosten door de verschillende notariskosten voor testamenten te vergelijken. Zo kun je honderden euro’s besparen. Kies de beste en goedkoopste notaris en vraag vrijblijvend en gratis meerdere offertes aan en bepaal met welke notaris u in zee wilt gaan.